Natbuela is gelegen in de noordelijke Andes regio in de provincie Imbaburra, dicht bij Otavalo. Het is een traditioneel Indigena-dorp op 2160m met een 6000-tal inwoners.
De Indigena's in Natabuela leven hoofdzakelijk van landbouw, veeteelt, handwerk (en de verkoop ervan op de beroemde markt van Otavalo) en sinds kort van het opkomende eco-toerisme.
De Indigenaproblematiek kenmerkt ook Natabuela. Verdrongen door de verschillende overheersers leven deze oorspronkelijke inwoners op kleine stukken onvruchtbaar land, geïsoleerd van de wereld, slecht geschoold en met weinig geloof in zichzelf en hun cultuur.
Vele ouders trekken om deze redenen weg uit hun dorp en gaan op zoek naar werk in de hoofdstad Quito. De buitenwijken van Quito krioelen echter van de arme Ecuadorianen die hier hun heil zoeken. Slechts weinigen zullen hier vinden wat ze zoeken, en het werk dat ze vinden is vaak zwaar, ongezond en bijna altijd slecht betaald.
Deze plattelandsvlucht doet heel wat ontwrichtte gezinnen ontstaan in Natabuela. Ouders laten hun kinderen achter bij familieleden die zelf niet de middelen en energie hebben om deze kinderen behoorlijk op te vangen en op te voeden. De achtergebleven kinderen en jongeren zwerven vaak doelloos rond op straat om vervolgens te besluiten dat ze hier niet thuis horen. Ook zij menen dat hun heil ver van de 'campo' (het platteland) gezocht moet worden. Zij trekken naar Quito, vanuit het verlangen ergens bij te horen en bescherming te genieten van een groep, eindigen zij vaak in één van de talloze, geweldadige jeugdbendes.
Een ander probleem waar Natabuela mee geconfronteerd wordt is de milieuproblematiek. Aantasting van het milieu door overexploitatie en slecht beheer van de grond en afval bedreigen de natuur en de kleine boer.
Het project:
educatief socio-cultureel ecologisch centrum in Natabuela
De noden
De bovenstaande situatie werd uitvoerig besproken met de gemeenschap en hun president Jesus Tobar. Uit de workshops en overlegmomenten met de bevolking werd duidelijk dat er in Natabuela nood is aan zelfwaardering, vorming en een jongerenbeweging om vooruitgang van de gemeenschap te bewerkstelligen.
Daarom vroeg de gemeenschap voor ondersteuning bij het uitwerken van een project dat een positieve zelfbeleving en het gevoel van eigenwaarde van de Indigenabevolking bevordert, door te werken aan eenheid binnen de gemeenschap en door kansen te bieden tot individuele vorming en ontplooiing. Ook sociale en culturele activiteiten dragen bij aan deze doelstelling, door de eigen, vaak minderwaardig bevonden cultuur terug een plaats te geven in de gemeenschap.
Een tweede aandachtspunt dat op de voorgrond kwam was vorming en ontplooiing. Het geïsoleerde leven en de lage scholingsgraad en onderwijskwaliteit hypoticeren de toekomst van de Indigena's. Door hen in het centrum meer kansen te bieden tot permanente vorming kan dit negatieve patroon doorbroken worden.Vooral in het opkomende eco-toerisme kunnen heel wat jongeren toekomst zien, wanneer zij Engels spreken, kunnen gidsen, computervaardigheden onder de knie hebben,...
Ten derde werd er uitdrukkelijke aandacht gevraagd voor de jonge Indigena's. Het project moet ertoe bijdragen dat zij zich opnieuw thuis voelen in hun gemeenschap. Zij moeten de kans krijgen zich positief in te zetten voor hun gemeenschap en deel uit te maken van die gemeenschap om zo de plattelandsvlucht en de daarbijhorende bendevorming en criminaliteit tegen te gaan.
Een vierde aandachtspunt was milieubewustheid aangezien de gemeenschap zo afhankelijk is van hun omgeving die sterk bedreigd wordt door een gebrekkige kennis van verantwoord gebruik en afvalbeheer.
Het voorstel
Om een antwoord te bieden op deze vragen en noden, kwam vanuit de gemeenschap het idee om een duurzaam educatief socio-cultureel en ecologisch centrum uit te bouwen in een oud huis dat de gemeenschap in eigendom kreeg. In dit centrum moet iedereen terecht kunnen voor opleiding, taallessen, gezondheidszorg, sociale activiteiten, … Door de uitbouw van een gemeenschappelijke infrastructuur wordt er tevens gewerkt wordt aan de eenheid van de gemeenschap.
Een zeer belangrijke pijler binnen deze werking is milieu-educatie. Dit zal gebeuren door het informeren en sensibiliseren van jongeren en volwassenen, door het samen denken en samen werken rond afvalscheiding, afvalbeperking, composteren, recycleren, ... Daarnaast wordt er nu op dit moment ook een ecologisch wandelpad aangelegd op de vulkaan en is er heel wat aandacht en interesse voor eco-toerisme.
Dit centrum moet openstaan voor iedereen, maar in de workshops en vergaderingen met wijkverantwoordelijken kwam een jongerenwerking als prioriteit naar voor, omdat zij de toekomst in handen hebben. Door verschillende methodieken aan te wenden moet een zo breed mogelijk publiek bereikt worden. Inhoudelijk moet er aandacht zijn voor milieu-educatie, vorming, vrije tijd, sociale vaardigheden en emotioneel welzijn. Het aanbod naar jongeren toe moet bestaan uit een jeugdbeweging, die hen een zinvolle vrijetijdsbesteding en een plaats in de gemeenschap biedt. Zo krijgen de jongeren de kans zich positief in te schakelen in hun gemeenschap. Daarnaast worden er voor de jongeren gespreksgroepen rond relevante jongerenthema's, opleiding en vorming (Engelse les, computerles, communicatieve basisvaardigheden,...), milieu-educatie en sociale activiteiten aangeboden.
Uit ervaring weet de gemeenschap dat jongeren niet gemakkelijk hun weg vinden naar dergelijke initiatieven. Om de instap te vereenvoudigen en de drempel te verlagen vraagt de gemeenschap om de aanleg van een jongerenterras, waar jongeren vrij kunnen samenkomen en in aanraking komen met het centrum.
Om dit project vorm te geven en te ondersteunen ging Ecassef op zoek naar vrijwilligers die de jongerenwerking mee willen uitbouwen. Via een paar tussenstappen vonden wij elkaar en werden wij geselecteerd om de jongerenwerking mee te coördineren.
Concrete aanpak van de jongerenwerking
Belangrijk bij de uitwerking van dit project is dat het steeds gedragen wordt door de gemeenschap. Ontwikkelingssamenwerking kan geen eenrichtingsverkeer zijn. Het project is ontstaan op vraag van de gemeenschap en krijgt vorm in overleg met hen. Ook de uitvoering zal een samenwerking zijn tussen Belgische vrijwilligers en de lokale bevolking. We hebben reeds contact met een aantal verantwoordelijken in de gemeenschap die het project mee uitwerken en het project uiteindelijk volledig zelf zullen dragen.
De jongerenwerking bestaat uit verschillende initiatieven: een jongerenterras, een jeugdbeweging, permanente vorming en gespreksgroepen. Drie belangrijke aspecten lopen doorheen deze verschillende initiatieven: aandacht voor en waardering van de Indigenacultuur, milieubewustzijn en gender.
Voor deze jongerenwerking is er ruimte voorzien binnen het socio-cultureel centrum. Het samen inrichten en vormgeven aan de lokalen voor de jeugdbeweging, de vorming en de gerspeksgroepen is een eerste belangrijke stap in de richting van een succesvol project.
Jongerenterras
Het jongerenterras is bedoeld als laagdrempelige instap in de jongerenwerking. Het is een ontmoetingsplaats gelegen naast het socio-cultureelcentrum, die op regelmatige tijdstippen geopend is. Jongeren kunnen hier vrijblijvend samenkomen, ze vinden er informatie over de werking en activiteiten van de jongerenwerking. Er zijn ook steeds verantwoordelijken van de jongerenwerking aanwezig, die de jongeren uitgebreider kunnen informeren, aanspreken en motiveren.
Jeugdbeweging
Met de jeugdbeweging organiseren we op regelmatige vaste tijdstippen (minstens 1 keer per week) activiteiten gericht op verschillende leeftijdsgroepen, met name de plus- en min-12 jarigen, met de mogelijkheid tot verdere uitsplitsing naarmate het aantal leiders toeneemt. Bedoeling is om gaande weg bij de jongeren een groepsgevoel en verantwoordelijkheidszin op te bouwen, die ze later kunnen transferen naar de gemeenschap.
Door de afwezigheid van een jeugdbewegingstraditie in de gemeenschap zijn de jongeren niet gewend aan een vaste structuur. Een belangrijk aandachtspunt is bijgevolg het organiseren van veel laagdrempelige instapmomenten.
Voor deze jeugdbeweging gaan we niet alleen op zoek naar jongeren die deelnemen aan de activiteiten, maar zoeken we tevens naar geëgageerde jongeren die de activiteiten mee willen begeleiden en geleidelijk aan de jeugdbeweging volledig zelf zullen dragen.
Om deze jongeren een solide basis te bezorgen om in leiding te staan, gaan we uitgebreide vorming aanbieden in zake organiseren van activiteiten en het opnemen van verantwoordelijkheid over een groep jongeren. Hiervoor doen we ondermeer beroep op de expertise van het Ecuadoriaans scoutsverbond.
Een derde pijler in deze jeugdbeweging is het aanleggen van een spelletjesdatabank, knutselkoffers en koffers met spelmateriaal, waar de nieuwe leidng steeds op kan terugvallen.
Een aandachtspunt voor de jeugdbeweging is het voorzien van een kenteken. Uit de probleemanalyse kwam naar voor dat veel jongeren in jeugdbendes belanden vanuit het verlangen ergens bij te horen en bescherming van een groep te genieten. De jeugdbeweging wordt opgestart om dit tegen te gaan en om de jongeren weer een plaats in hun eigen gemeenschap te geven. Een T-shirt, sjaaltje of een ander uniformstuk dat het lidmaatschap van de jeugdbeweging duidelijk maakt, kan dit gevoel van thuishoren en samenhorigheid stimuleren.
Vorming
De belangrijkste vorming die aangeboden wordt binnen de jongerenwerking bestaat uit Engelse les, computerles en een basistraining in communicatievaardigheden, die zij in de voormiddag in het centrum kunnen volgen. Hiermee willen we inspelen op de mondialisering, technologische ontwikkelingen en het groeiende eco-toerisme. Hiervoor gaan wij op zoek naar studiemateriaal.
Praatgroepen
We willen aan de jongeren een forum bieden om over specifieke jongerenproblemen en vragen binnen hun gemeenschap te kunnen praten. Het is belangrijk de thema's vanuit de jongeren zelf te laten komen. Relevante thema's die nu alvast genoemd worden zijn scholing, angst, geweld, familie, ... Hiervoor zullen we gevestigde methodieken hanteren en schenken we aandacht aan de inrichting van de ruimte, zodat de jongeren op een ontspannen manier hun verhaal kunnen brengen.
Aandacht voor en waardering van de Indigenacultuur
Doorheen de activiteiten binnen de jongerenwerking willen we de nadruk leggen op de culturele eigenheid van de indigena-bevolking. Dit zal aan bod komen in de inrichting van het lokaal, het verwerken van plaatselijk bekende spelletjes en liedjes in de activiteiten van de jeugdbeweging en de gespreksthema's. Tevens zullen we aandacht hebben voor de plaatselijke tradities en feesten en deze verwerken in onze activiteiten en planning.
Milieubewustzijn
Hoewel we zeker specifieke educatiemomenten plannen, waarin sorteren, recycleren en afval verminderen centraal staan, zal milieubewustzijn een constante vormen in alle activiteiten. Dit zal gebeuren door een degelijk sorteersysteem in de lokalen, door aandacht te hebben voor natuurbehoud bij de buitenactiviteiten en dit ook steeds opnieuw te vernoemen, door ecologisch verantwoord materiaal te gebruiken, door te knutselen met recyclagemateriaal, enz.
Gender
Ook in de Indigena-samenleving heeft jongen of meisje zijn een specifieke culturele inkleuring. De gespreksgroepen zullen regelmatig opgedeeld worden voor jongens en meisjes, aangezien hun interesses en rollenpatroon vaak duidelijk gescheiden zijn.
De meisjes uit de ontwrichte gezinnen raken sneller geïntegreerd in het gezin van hun familie, doordat zij snel worden ingeschakeld in het huishouden. Het zijn voornamelijk (maar niet alleen!) de jongens die over straat dolen en naar de jeugdbendes trekken in de hoop bescherming van de groep en een gevoel van samenhorigheid te vinden. Met de jongerenwerking willen we inspelen op de noden van alle jongeren, maar beogen we toch specifiek de jongens in de gemeenschap te houden.
Werken aan duurzaamheid
Essentieel in dit project is het werken aan duurzaamheid. Het mag niet de bedoeling zijn een leuk project uit te bouwen voor 6 maanden, dat stilvalt wanneer wij vertrekken en weer opgestart wordt wanneer er nieuwe vrijwilligers arriveren.
We zullen samen met de lokale bevolking het socio-cultureel centrum uitbouwen en de jongerenbeweging opstarten. Maar het streefdoel is dit project na de opstart volledig over te dragen aan de gemeenschap.
Eens de opstart gefinancierd is en het socio-cultureel centrum goed draait, kan de gemeenschap, met de ondersteuning van het lokaal bestuur en van Ecassef, de verdere werking bekostigen.
De verantwoordelijken die het centrum mee uit de grond stampen en leerkrachten uit de dorpsschool zullen de opleidingen en activiteiten overnemen.
Voor de jeugdbeweging doen we beroep op de oudste jongeren van de gemeenschap om deze in stand te houden. Net zoals in de jeugdbewegingen hier, zullen de oudste jongeren leiding geven aan de jongere leden. Dit vraagt natuurlijk van de oudste heel wat kennis, ervaring en vaardigheden die zij nu op dit moment niet onder de knie hebben aangezien zij absoluut geen traditie van jeugdbewegingen hebben. Daarom zal er nood zijn aan een lange opstartperiode, met een continuïteit van ervaren en gemotiveerde vrijwilligers, zonder de verzelfstandiging uit het oog te verliezen.
e zijn. Vervolgens in het gezelschap van Paul Jambers naar Madrid gevlogen, weliswaar in een andere klasse. De luchthaven in Madrid is gigantisch, zeker na de ryanairluchthavens die we gewend zijn. 
We hadden een roltrap of tien en een metro nodig om van de ene terminal naar de andere te geraken. Na drie films en een vliegtuigmaaltijd die zijn reputatie eer aandeed kwamen we aan in Quito en ontmoetten we Ria van Ecassef, waar we talloze keren mee over en weer hadden gemaild. Zij vergezelde ons in een taxi naar een hostel in het centrum waar we onze eerste nacht in Ecuador doorbrachten.
Ondertussen zijn we de buurt en de plaatselijke gewoonten wat aan het verkennen, die tot hier toe geweldig zijn. Samen met Isaac zijn we per fiets doorheen heel Natabuela gereden, in de schaduw van de prachtige Imbabura vulkaan, die hopelijk nog minstens 6 maanden (maar blijkbaar nog 400 jaar) zal slapen. Het dorp is veel groter dan we aanvankelijk dachten, opgedeeld in een zestal wijken en met een gezellige dorpskern. 
